Առաջադրանքներ․

1․ Ներգործական կառույցի նախադասությունները դարձնել կրավորական։

1677 թվականին Հակոբ Ջուղայեցի կաթողիկոսը Էջմիածնում գաղտնի ժողով է գումարում։

1677 թվականին Էջմիածնում գաղտնի ժողով է գումարվում Հակոբ Ջուղայեցի կաթողիկոսի կողմից։

Կարգապահության այս նոր խախտումը նորակոչիկը կատարեց։

Կարգապահության այս նոր խախտումը կատարվեց նորակոչիկի կողմից։

Այդ մարդը շատ է հաղթել սատանային, չարին։

Սատանան, չարը շատ են հաղթվել այդ մարդու կողմից։

Ու հանկարծ իշխանավորը նկատեց, շուկաների ամայությունը, քաղաքում տիրող համաճարակը, քաղաքի դատարկությունը։

Ու հանկարծ շուկաների ամայությունը, քաղաքում տիրող համաճարակը, քաղաքի դատարկությունը նկատվեց իշխանավորի կողմից։

2․Գրել հետևյալ բառերի հականիշները։

շատախոս֊ քչախոս

տեղյակ֊ անտեղյակ

շնորհալի֊ անշնորք

բարձրանալ֊ իջնել

հաղթանակ֊ պարտություն

սուր֊ բութ

սահմանադրական֊ հակասահմանադրական

զառիվեր֊ զառիվար

հեղափոխական֊ հակահեղափոխական

բարեբախտաբար֊ դժբախտաբար

մակընթացություն֊ տեղատվություն

տեղատվություն֊ մակընթացություն

բախտավոր֊ անբախտ

3․ Անուղղակի նախադասությունները դարձնել ուղղակի։

Շուշանն ասաց մորը, որ տեր Գևորգի Ավետարանը ընկնավոր է բուժել։

Գնդապետը զինվորներին հրամայեց, որ գրոհի անցնեն։

Մտածում էի, թե կոմիսարը որտեղից իմացավ, որ ես հայ եմ։

Մարդն ասաց, որ դա իրենց հողն է,  և այդ հողում իրենց սպանում են։

Ուզում էր վճռական որոշում ընդունել, թե վեր չկենա ու բոլորի երեսին ճշմարտությունն ասի։

4․Փակագծերի մեջ տրված բառերից ընտրեք առավել հարմարը։

Ընկերն էր, որ նրան (մղեց/դրդեց) այդ անշնորհք քայլը կատարելու։

Դիմացինի համառությունը (ջարդելու/ կոտրելու) համար մեծ ջանքեր պետք չեղան։

Իր ողջ կյանքի ընթացքում (լցված է եղել/ համակված է եղել/ տոգորված է եղել) իշխանության մարմաջով։

Նախկին համադասարանցիների մեջ տարին մեկ անգամ մեկի տանը (հավաքվելը/ժողովվելը) (ավանդույթ/ավանդություն) է դարձել։

Այդ մտքից սկզբում թեթևակի (երկյուղեց/ վախեցավ), իսկ երբ գիտակցեց դրա ահավոր հետևանքները՝ (սարսափեց/ վախեցավ)։

5․Առանձնացրեք այն բառերը, որոնցում հնչյունափոխված արմատներ կան։

Արիակամ, ջրային, լծկամ, հնչերանգ, մայրաբար, իջնել, համբուրել, ընձուղտ, չարագույժ, սրտատրոփ, սրընթաց, մեղմօրոր, գունանկար, մթնշաղ, ապօրինի, կիսադեմ, զինվոր, մամռապատ։

6․Տրված բառերին մեկական հոմանիշ ու հականիշ գրեք։

Գովաբանել, զուլալ, օգնել, մեծ, սիրելի։

Հայ ականավոր թագուհիներ/նախագիծ

Վարդգես Սուրենյանց
Զաբել թագուհու վերադարձը

Հայ ժողովրդական ասացվածքի համաձայն՝«Տղամարդը տան դրսի պատն է, կինը՝ ներսի»։ Նույն ընկալումը տեսնում ենք Հայաստան աշխարհի թագավորների ու թագուհիների գործունեության տրամաբանությսն մեջ։ Թագուհիները, երկրի «ներսի պատի» դերը կատարելով, հաճախ մնացել են չնկատված կամ տեղ չեն գտել հիշատակարաններում։

Նպատակը՝ ճանաչել հայոց թագուհիներին, իմանալ նրանց ներդրումը հայոց պետականության հզորացման և մշակույթի զարգացման գործում։ Ճանաչել ….պատմական ժամանակաշրջանը

Խնդիրները՝ հայոց արքաների կողքին հիշատակել և գնահատել հայոց թագուհիների գործունեությունը, ուսումնասիրել հայ կնոջ պատմական կերպար ըստ ժամանակաշրջանների

Մասնակիցներ՝ 1-ին կուրսի ուսանողներ

Ընթացք/ քայլեր՝

Ուսանողները կբաժանվեն խմբերի, յուրաքանչյուր խումբ կընտրի հետազոտության համար մեկ հայ թագուհի

Ուսանողները հայ թագուհիների մասին փնտրում և հավաքում են տեղեկություններ համացանցից, գրքերից։

Ուսումնասիրությունների ներկայացում տեսանյութերի, տեքստի, լուսանկարների տեսքով։

Արդյունք

Ուսանողները նախագծի արդյունքներն կհրապարակեն իրենց բլոգներում։

Թագուհիների կերպարների ստեղծում։

Նախագծի զարգացում/շարունակություն

  1. Համագործակցություն հագուստի մոդելավորում
  2. Թագուհիների հանդերձանքի մոդելավորում, կարել

Օգտակար գրականություն՝

  1. Ա. Մովսիսյան, 10 հայ ականավոր թագուհիներ, Երևան 2017

Տեսանյութեր՝

  1. Կադրանիդե II թագուհի. Հայոց աշխարհի թագուհիները
  2. Մարիոն. Քաղաքագետ արքայուհին
  3. Կեռան ( Աննա). Բարեգործ արքայուհին
  4. Զապել I. Ուսյալ արքայուհին
  5. Մլքե (Թամար). Հայոց աշխարհի թագուհի
  6. Փառանձեմ. Ռազմիկ արքայուհին
  7. Թագակիրները. Արքայական հարսանիք
  8. Թագակիրները. Հաց մեծաց
  9. Թագակիրները. Օծյալ արքայուհին
  10. Թագակիրները. Հայոց աշխարհի թագուհիները

Թունավոր սնունդ. սննդային թունավորումներ, առաջին օքնություն թունավորման ժամանակ:

Սովորաբար, սննդային թունավորումներն առաջացնում են սրտխառնոցի, փսխումի և լուծի համադրություն, իսկ երբեմն էլ կարող է ուղեկցվել ավելի լուրջ ախտանիշներով։
Մանրէական սննդային թունավորումներ․ որովայնային ցավերը, փորլուծությունը, փսխումը կարող են արդեն սկսվել անորակ սնունդ օգտագործելուց մեկ ժամ հետո։

Վիրուսային սննդային թունավորում․ փսխումը, սրտխառնոցը, փորացավերը, գլխացավերը, դողէրոցքը և սարսուռը սկսվում են վարակված սննունդն օգտագործելուց 12-48 ժամ հետո։
Սննդային քիմիական թունավորում․փսխումը, փորլուծությունը, քրտնելը, գլխապտույտը, ակնախնձորում ճնշման զգացողությունը, բարձր թքարտադրությունը, գիտակցության խառնաշփոթը և որովայնային ցավերը սկսվում են վարակված սնունդն օգտագործելուց 30 րոպե հետո։

Բոտուլիզմ․ Տեսողության կամ խոսքի մասնակի կորուստ, մկանային թուլություն, կուլ տալու դժվարություն, չորություն բերանում, մկանների կաթված, որն սկսվում է գլխից և տարածվում մարմնով, և փսխում։

Ինչպե՞ս օգնել թունավորման դեպքում
«Առաջին հերթին պետք է հիվանդին մեծ քանակությամբ ջուր խմեցնել, որպեսզի նա կարողանա փսխել։ Հարկավոր է նաև խմել մեծ քանակությամբ սորբետ, օրինակ ակտիվացված ածուխ (10 կգ քաշին՝ 1 հաբ)։ Եթե առողջական վիճակը չի բարելավվում, ապա անհրաժեշտ է խորհրդակցել բժշկի հետ, քանի որ հայտնի չէ, թե ինչպիսի հնարավոր բարդություններ կարող են առաջանալ ապագայում », – ասում է բժիշկ Տատյանա Պասիկովսկայան։
Հիվանդին հեղուկ տալիս ավելի լավ է օգտագործել մարգանցովկայի թույլ լուծույթ կամ, մաքուր՝ փոքր ինչ աղի լուծույթ։ Հակավոր է խմել ավելի քան մեկ լիտր ջուր, որից հետո մատերով լեզվի արմատին սեցմելու միջոցով հարկավոր է սրտխառնոց առաջացնել։ Կրկնել այնքան, մինչև ստամոքսից մաքուր ջուր թափվի։ Ստամոքսը լվանալուց հետո անհրաժեշտ է տուժածին տալ աբսորբացնող միջոց։ Այն իր մեջ է ներծծում թունավոր մասնիկները և օգնում է նրանց դուրս գալ օրգանիզմից։ կարելի է նաև մաքրող հոգնա անել։
Արյան մեջ անցած թույներն հեռացնելու համար անհրաժեշտ է հաճախակի և քիչ-քիչ ջուր խմել, իսկ ավելի լավ է, չգազավորված հանքային ջուր։ Օրգանիզմին կորցրած հավասարակշռությունը վերականգնելու համար կարող են օգնել ռեգիդրոնը կամ հումանա-էլեկտրոլիտը։ Եթե կատարված միջոցառումները չեն օգնում, ապա անհապաղ բժիշկ կանչեք։

Նաև անմիջապես բժիշկ կանչեք, եթե․
• Դուք ճանաչեցիք բոտուլիզմի ախտանշաններ, այնպիսին, ինչպիսին են խոսելու կամ տեսողության կորուստը, մկանային թուլությունը, կուլ տալու դժվարությունը, բերանում չորությունը, մկանային կաթվածը և սրտխառնոցը։
• Դուք ճանաչեցիք սննդի քիմիական թունավորման ախտանիշներ․ փսխում, փորլուծություն, քրտնարտադրություն, գլխապտույտ, ակնախնձորում ճնշման զգացողություն, թքարտադռություն, գիտակցության խառնաշփոթ և որովայնային ցավեր։
•եթե կասկած կա, որ թունավորումը սունկից է
•Փսխելը և դիարեյան լուրջ բնույթ ունի և շարունակվում է երկու օրից ավել
• Տուժողը երեխա է, մեժահասակ կամ թույլ իմունիտետով մարդ։

Սննդային թունավորումը կանխող միջոցառումներ

• Համոզվեք, որ կենդանական ծագում ունեցող սնունդը համապատասխան ջերմային մշակում է անցել

• Մի կերեք լավ չեփված միս և թերխաշ ձու։ Գնելուց առաջ ստուգեք մսի պահպանման ժամկետը։

• Հետևեք, որ կերակրատեսակը պատրաստելիս հում մսի, հավի կամ ձվի մասնիկները չընկնեն այլ սննդամթերքի վրա։

• Ձուն, միսը, ծովամթերքները Կամ կաթը երկար ժամանակ մի թողեք սենյակային ջերմաստիճանում։

• Հում միս, ծովամթերք, թռչնամիս մշակելուց հետո ձեռքերը, կտրատելու տախտակը և դանակները լվացեք տաք ջրում՝ հակամիկրոբային միջոցներով։

• Խուսափեք օգտագործել չպաստերիզացված կաթ կամ դրանից պատրաստված կաթնամթերքներ։

• Հում բանջարեղենն ու մրգերը օգտագործելուց առաջ լավ լվացեք։.

•Խմեք միայն պաստերիզացված հյութեր և ուշադրությունդարձրեք պահպանման ժամկետին։

• Կենդանիներ հետ շփվելուց հետո ձեռքերն օճառով լվացեք

օգտվել եմ http://life.mediamall.am/?id=38154

10 թունավոր սնունդ

1. Հում ապխտած երշիկեղեն

Այսպիսով, 2015-ի հոկտեմբերից «երշիկ» բառը պաշտոնապես ամրապնդվեց քաղցկեղածին արտադրանքի կարգավիճակում, չնայած այն վաղուց հոմանիշ է եղել վնասակար ամեն ինչի ՝ առողջ սննդի սկզբունքներից հեռու: Ինչ վերաբերում է մասնավորապես հում ապխտած երշիկեղենին, ապա այստեղ վտանգն այն է, որ ոչ ոք երկար չի ծխում: Այսօր արտադրողները օգտագործում են ծխող հեղուկներ, որոնք պարունակում են նույն ֆորմալդեհիդը, որը վտանգավոր է առողջության համար: Այնուամենայնիվ, խաշած երշիկներն այնքան էլ առողջարար չեն. Դրանք պատրաստվում են գենետիկորեն ձևափոխված սոյայից:

2. Գետնանուշ

Այո, այո, չպետք է մտածեք, որ սա անվտանգ բուսական արտադրանք է: Ոմանք նույնիսկ միամտորեն հավատում են, որ գետնանուշը, ինչպես ընկույզը, առողջ է: Եկեք հիասթափեցնենք ձեզ. Առանց petunia գենի տեղադրման, այն չի պահվում, և սա ահավոր թունավոր նյութ է: Օրինակ ՝ միջատները գետնանուշ չեն ուտում:

3. Կարմիր խավիար

Իր սկզբնական տեսքով և փոքր չափաբաժիններով կարմիր խավիարը նույնիսկ օգտակար է: Եվ, հավանաբար, ինչ-որ տեղ Կամչատկայում, ինչ-որ մեկը դա ստանում է այսպես `թարմ, մի փոքր աղած, բոլոր Օմեգա -3-ով և այլ հաճելի բաղադրիչներով: Բայց որսալն այն է, որ կարմիր խավիարը պահվում է շատ կարճ ժամանակով, և նրա կյանքի տևողությունը ավելի կարճ է, քան այն վայրերից, որտեղից գալիս է: Ելք կա երկու ճանապարհով `արտադրանքը խստորեն աղով կամ սառեցնելով: Բայց կա մի երրորդ `շատ տարածված տարբերակ` ավելացնել ուրոտրոպին կամ կիտրոնաթթու: Արդյունքը ֆորմալդեհիդ է: Մի խոսքով, եթե բախվում եք «մի փոքր աղած խավիարի», մի հավատացեք դրան ՝ դա թույն է: Եթե ​​արտադրողն ազնվորեն նախազգուշացնի, որ խավիարը շատ աղի է և սառեցված, ապա այն ավելի անվտանգ կլինի ՝ ոչ համեղ, բայց գոնե մահացու վնասակար:

4. Սառնաշաքարներ

Խորհրդային տարիներին դա այնպիսի ապրանք էր, որն այսօր կկոչվեր «էկո», բայց հիմա ոչ մի արտադրող չի ստանձնի պատրաստել ծորենի և այլ կոնֆետներ առանց ամենաուժեղ քիմիական էսսենների, հակառակ դեպքում դա ձեռնտու չէ: Փորձը տարածված է ցանցում. Նրանք առաջարկում են մի փոքր խոնավացրած կոնֆետ թողնել սփռոցի վրա և տեսնել, թե ինչ է տեղի ունենում: Մի քանի ժամ անց ծորենն այրվելու է սփռոցի միջով ՝ լաքի հետ միասին: Պետք չէ վայրի ֆանտազիա ունենալ ՝ հասկանալու համար, թե ինչ է պատահելու ձեր ստամոքսի հետ:

5. Սփրատներ

Լատվիայում ոչ ոք լատվիական կոկորդ չի ուտում. Դրանք արտահանվում են Ռուսաստան: Գիտակից արտադրողները չեն թաքցնում իրենց քաղաքացիներից, որ արտադրանքը պարունակում է քաղցկեղածին բենզպիրոլ, որը կուտակվում է մարմնում և կարող է հանգեցնել մահացու հետևանքների: «Ռոսպոտրեբնադզոր» -ը կա՛մ արգելք է մտցնում մերձբալթյան կենդանիների վրա, կա՛մ չեղարկում է այն: Եվ դրանից նրանք պակաս վտանգավոր չեն դառնում:

6. Կաթնամթերք `երկար պահպանման ժամկետով

Մենք արդեն մոռացել ենք, թե ինչպես է համն ու կաթը համտեսում, որն անմիջապես փչանում է: Մեր կյանքի իրողություններն այնպիսին են, որ պաստերիզացված կաթը շաբաթներ շարունակ պահվում է սառնարանում բաց, և դրան այլընտրանք չենք տեսնում: Փորձագետներն ասում են. Եթե կաթը պահվում է մինչև 2 շաբաթ, ապա այն դեռ համատեղելի է կյանքի հետ, և եթե այն ավելի երկար է, ապա ապրանքի փաթեթավորման մեջ կան հակաբիոտիկներ: Արեք ձեր սեփական եզրակացությունները:

7. Ձմերուկներ

Նախկինում ձմերուկները դարակներում չէին հայտնվում միայն օգոստոսի վերջին: Այսօր դրանք հասանելի են ամբողջ տարվա ընթացքում, և այս առիթով տեղի ունեցող թունավորումների թիվն աճում է, քանի որ չհասկացված սպառողները մխիթարում են իրենց ՝ հույս ունենալով, որ հունվարին չեն թունավորվի քիմիապես աճեցրած ձմերուկով:

8. Հավ

Սիրու՞մ եք հավը այնպես, ինչպես մենք ենք սիրում: Գիտե՞ք, որ այսօր դարակաշարերում ներկայացված է միայն բրոյլերի միս, որը, լավ, չի կարող աճել առանց աճի հորմոնների: Դժբախտ հավերը ստանում են հսկայական քանակությամբ կանացի հորմոններ, այդ թվում ՝ պրոգեստերոն, ուստի դրանց միսը դառնում է շատ վտանգավոր, հատկապես տղամարդկանց համար:

9. Վերամշակված կաթնաշոռ

Թվում է, թե սննդի կուլտուրան այնքան է փոխվել, որ վերամշակված կաթնաշոռը կարծես անցյալի մասունք է, և վիճակագրությունը ասում է, որ ռուս սպառողը մարսում է այս տարօրինակ արտադրանքը տոննա, որը, ինչպես ասում են բժիշկները, բացարձակապես չի մարսվում ստամոքսով:

10. Քաղցր գազավորված ըմպելիքներ

Ինչքա՞ն կարող եք ասել Coca-Cola- ի վտանգների մասին, ասում եք: Ինչքան որ պետք է: Քաղցր գազավորված ըմպելիքները շաքարի, քիմիայի և գազերի խառնուրդ են: Մարդասպան կոկտեյլը մարմնով հնարավորինս արագ տարածում է վնասակար նյութերը և ակնթարթորեն առաջացնում թունավորումներ, որոնք մենք միշտ չենք կարող ախտորոշել: Հայտնի փաստ է, որ Coca-Cola- ն, օրինակ, հեռացնում է կրաքարի զանգվածը և ժանգը: Ի՞նչ կանի նա քո ստամոքսին: Rightիշտ է. Այն քայքայում է իր պատերը և պարունակում է վտանգավոր շաքարավազ յուրաքանչյուր 100 մլ-ի համար:

Այնուամենայնիվ, փաթեթավորված հյութերը պակաս վնասակար չեն: Դրանք բնական են անվանում միայն այն արտադրողների կողմից, ովքեր պատահաբար խուսափել են արդարադատության պատժից «բնականության» փաստի անսովոր աղավաղման համար. Իրականում դա մաքուր քիմիա է:

Առաջադրանքներ


1․Սյունակներից ընտրել մեկական արմատ և վերջածանց ու կազմել 5 ածանցավոր բառ։

Անպետք – պիտակ, պիտանի ան

Ոսկեձույլ – ձուլածո, ակ

Իմաստասեր – իմաստակ անի

Շեղաչք – շեղակի ածո

Բանտախուց – ակի

2․Սնապարծ – պարծանք եղ

Պատահականություն – պատահար ենի

Աշխատուժ – ուժգին ար

Լայնաթիկունք – թիկնեղ անք

Վագրաձի – վագրենի գին

Առաջադրանքներ

1․Բառախմբից առանձնացրեք գույն ցույց տվող բառերը։

Վճիտ, խաժ, զիլ, հուռթի, կաթնաթույր, ձյունափառ, մավի, ձյունաթույր, բիլ, բորբ, բոսոր, սկիհ, շամանդաղ, զմրուխտ, բաղարջ, քիվ, դեղձան, լաջվարդ, հիրիկ, տամուկ, մով, շողակն, խոյակ, փիրուզ, ձյունաճերմակ, ճարմանդ, խարտյաշ, ծավի, լազուր, ճաճանչափայլ, բամբ, կարմրուկ, կաթնագույն, գորշ, արբշիռ, նշույլ, լուրթ։

2․Տրված արմատների կրկնությամբ բարդ բառեր կազմեք՝ հետևելով հնչյունական փոփոխություններին։

Պարապ-սարապ, մարդ-մուրդ, մանր-մունր, պակաս-պռատ, գրիչ-մրիչ, ծակ-ծուկ, սեղան-մեղան, փառոք-առոք, կարագ-մարագ, թալան-ալան, լոթի-փոթի, ոլոր-մոլոր, փալաս-մալաս, լակոտ-լուկուտ։

3.Հետևյալ բառերից վերջածանցների օգնությամբ կազմեք նվազական-փաղաքշական նշանակությամբ գոյականներ:

Գետակ, դստրիկ, պատանյակ, որբուկ, աթոռակ, մարդուկ, որդիակ, մուկիկ, իշուկ, հորթուկ, ծերուկ, կղզիակ, գրքույկ, գնդիկ, աղավնյակ, թիթեռնիկ, հատորյակ, ձկնիկ, աղջնակ, առվակ, դռնակ, հոգիակ, հյուղակ, արտույտիկ, ծովակ: